"We zijn een familie met een missie"
Hans Kuijpers neemt na 12,5 jaar afscheid als directeur van ECM Nederland. Hij werkt op dit moment zijn opvolger Peter Wierenga in, op 1 oktober gaat hij met pensioen. Dankbaar kijkt hij terug op zijn tijd bij ECM. "Wat me vooral geraakt heeft, zijn de mosterdzaadjes. Overal in Europa zie ik mensen die heel kleinschalig aan Gods nieuwe wereld werken. Dat is zo belangrijk."
Toen Hans Kuijpers een koperen jubileum geleden voor zijn directeursfunctie solliciteerde, was hij amper bekend met ECM Nederland. Hij werkte lange tijd in het bedrijfsleven in Nederland en Engeland, was een aantal jaren directeur van Willow Creek Nederland en had zich net bij Paul Donders van xpand aangesloten om kerkleiders en kerken te gaan coachen. De vacature voor ECM zag hij 'toevallig' in een krant staan. "De visie van ECM op gemeentestichting raakte me", vertelt hij. "Het lag helemaal op één lijn met mijn visie. De plaatselijke gemeente – het lichaam van Christus ter plekke – is wat hoop biedt aan de samenleving, aan Europa."
Hans begon in 2009 parttime aan zijn functie, om ruimte te laten voor coachingswerk, maar al snel bleek dat er meer nodig en mogelijk was. De afgelopen jaren zette hij zich (meer dan) fulltime in voor de missie van ECM: heel Europa met het Evangelie bereiken.
Buren
"Europa is ander zendingsgebied dan bijvoorbeeld de derde wereld", zegt Hans. "Europa is in toenemende mate postchristelijk. De kerk en het geloof zijn voor velen een gepasseerd station, iets waar de meeste mensen niet naar terug willen. 'We hebben het geprobeerd, het werkt niet, nu groeien we verder.' De kerk is hierdoor in de achterhoede beland. De kerk zit niet meer aan tafel bij de gesprekken over de koers en de inrichting van de samenleving, waardoor zingevingsvragen blijven liggen of in handen komen van economen, sociologen, politici en anderen. Natuurlijk speelt dat in Albanië op een andere manier dan in Nederland, maar dat is wel het verhaal van Europa. De wortels van het geloof zitten diep onder de grond. Het is onze roeping om mensen die wortels te laten herontdekken."
“De wortels van het geloof zitten diep onder de grond”
"Ik vind onze tijd ontzettend spannend", vervolgt Hans. "We moeten proberen om in een taal van nu, op niet-kerkelijke wijze, te praten over Gods nieuwe wereld. Een nieuwe wereld is iets waar je buren ook voor warm zullen lopen. Tegelijk is er geen koninkrijk zonder Koning. Iedereen heeft genade nodig. Veel mensen bevinden zich op een doodlopende weg, maar dat hoeft niet zo te blijven. Dat is de boodschap die we willen brengen, in een taal die mensen begrijpen. Het Evangelie moet klinken, opnieuw en als nieuw. Daar zoeken we samen naar en dat maakt onze tijd spannend."
Haarlemmerolie
Hans heeft in zijn ECM-jaren veel gereisd en overal in Europa mogen zien hoe zendingswerkers aan het pionieren zijn. Heeft hij veel vruchten mogen proeven? "Wat me vooral geraakt heeft, en wat ik vooral belangrijk vind, zijn de mosterdzaadjes. Als je denkt aan 'een ander Europa', denk je al snel aan grootschalige veranderingen. Maar dat is nooit mijn agenda geweest. Ik heb juist gezien hoe mensen in weerbarstige omgevingen heel kleinschalig aan Gods nieuwe wereld werken, en hoe belangrijk dat is."
"Er zijn geen ECM-kerken uitgegroeid tot megakerken", vervolgt Hans, "maar er is wel sprake van vermenigvuldiging. Gemeenten planten nieuwe gemeenten. Die blijven kleinschalig, maar dat is niet erg. Ik vergelijk het weleens met Haarlemmerolie. Het verspreidt zich verder en verder. Overal zoeken mensen naar het koninkrijk en proberen gemeenten Jezus in woord en daad te volgen. Ik vind het belangrijk om daar de spotlights op te zetten, op al die kleinschalige arbeid. Daar gebeurt het. Ik ben ervan overtuigd dat de kerk er over vijftig jaar heel anders uitziet. Mogelijk dat de huidige coronacrisis als een katalysator werkt."
Familiebinding
Hans heeft ECM leren kennen als een familie. "Een familie met een missie", vult hij aan. "Het is een familie van mensen die beschikbaar zijn voor het Evangelie, beschikbaar om uit hun comfortzone te treden, over grenzen te trekken en aan de frontlinie te werken aan Gods koninkrijk. ECM is een familie waarin men elkaar tot een hand en een voet wil zijn. Dat is belangrijk en mooi. Elke keer als ik ECM'ers ontmoet, ook als het via Zoom is, proef ik een gedeelde, gezamenlijke roeping."
De familie groeit en dat stelt ECM voor spannende uitdagingen, vindt Hans. "In onze groei is het familiegevoel geen doel op zich. Waar het op aankomt, is hoe we er voor elkaar zijn. Dat is onze ware familiebinding en daar moeten we aan blijven werken nu er steeds meer pioniersvarianten op het zendingsveld te zien zijn. Hoe kunnen we er voor al die pioniers zijn? Hoe kunnen we hen faciliteren en steunen?"
“Elke keer als ik ECM'ers ontmoet,
proef ik een gedeelde, gezamenlijke roeping”
Hans vindt het mooi om te zien dat ECM steeds meer focust op pionieren – 'buiten de lijntjes kleuren', zoals hij het graag noemt. "Die beweging heeft nog iets op gang gebracht: steeds meer mensen worden aangesproken om in hun eigen land aan de slag te gaan. Nederlanders in Nederland, Spanjaarden in Spanje, enzovoort."
Pioniers
Ook na zijn pensioen wil Hans bij ECM betrokken blijven. Hij kan zich voorstellen als coach of luisterend oor een rol in projecten te spelen. Hij blijft ook beschikbaar voor de zogenoemde huddels van ECM, kleine groepen van zendingswerkers die elkaar tweewekelijks (digitaal) ontmoeten voor discipelschapsvorming, waarin je zowel bemoedigd als aangesproken wordt.
Wat Hans zijn opvolger wil meegeven? "Ga naar het front, waar de pioniers werken, waar met vallen en opstaan geëxperimenteerd wordt, waar beweging te zien is. En kijk waar je kunt inspringen, waar je als ECM een faciliterende rol kunt spelen. Gemeentestichting is eigenlijk nog net zo'n nieuw, fris en dynamisch begrip als toen ik bij ECM begon."